Duitse regisseur Martin Faltermeier met de BUT award voor beste langspeelfilm.

Van 4 t/m 8 september werd Breda voor de achtste keer ondergedompeld in BUToverende sferen. Want toen schudde theatercomplex de Nieuwe Veste, danig op zijn grondvesten dankzij het B-movie, Underground & Trash Film Festival, kortweg BUT Film Festival.

Thema: Evilution

Stond vorig jaar het festival in het teken van het einde van de wereld, dit jaar borduurde men daar lekker sinister op voort met het thema ‘Evilution, the remainders of the Apocalypse’. Binnen dit halfvergane raamwerk kregen bezoekers te zien en te horen wat gestoorde wetenschappers, radioactieve straling, dumpingen van giftig afval en meer van dat vrolijks zoal teweeg kunnen brengen. En dat bleek verassendveel te zijn!

Frank Schonewille, hoofd programmering van het BUTFF: "Bij een evilution horen zombies. Ze horen ook bij een Apocalyps, maar wie blijven er over na een Apocalyps? Misschien wel zombies!Thanatomorphoseuit Canada is ook een film die een verkeerd soort evolutie laat zien," vertelt Schonewille. "Daarin sterft het lichaam van een vrouw af, terwijl haar geest blijft leven. Een ander mooi voorbeeld van evilution is de Italiaanse filmTaeter City. Je komt terecht in een post-apocalyptische cyberpunkwereld waarin iedereen à la1984– ‘Big Brother is watching you’ – onder controle gehouden wordt door middel van radiogolven. Dat móet wel misgaan natuurlijk. En hóe het misgaat! Met veelguts & gore! Fantastisch!"

Festivalproducent Dorien Eggink toonde zich verguld over de inzendingen: "Er waren dit jaar ontzettend veel films ingezonden, waaronder heel veel kwalitatief hoogstaande films." Festivaldirecteur Paul Hagenaars voegde hieraan toe: "Wat hierbij, denk ik, meespeelt, is dat filmmakers inmiddels heel goed weten wat voor soort films ze moeten inzenden."

Hoofdgaste Debbie Rochon

Aanvankelijk zou de Amerikaanse regisseur Albert Pyun hoofdgast van het festival zijn, maar enkele weken van tevoren bleek dat hij aan MS leed en daardoor moest afzeggen. Niettemin werden van deze B-filmer enkele wapenfeiten vertoond, te wetenCyborg,Captain AmericaenRoad to Hell.

Om toch niet zonder grote naam te zitten, werd de Canadese actrice Debbie Rochon bereid gevonden om niet pas, zoals op het planbord stond, in 2014 het BUTFF aan te doen, maarnual. Deze onvervalste horrorfilmicoon speelde o.a. inAmerican Nightmare,Nowhere Man,Bleeden de Troma-filmsTromeo & Juliet,Terror FirmerenCitizen Toxie. Drie recente rolprenten met haar werden vertoond: de surrealistische horrorfilmNightmare Box, de onconventionele gevangenisfilmWrath of the Crowsen de beklemmende zwart-witthrillerExhumed.

Op het BUTFF verzorgde Rochon onder meer een masterclass in het spelen van scènes waarin de meest vreselijke dingen gebeuren, waaronder sterfscènes. Over het festival zei ze: "Ik vind het zo geweldig dat hier alle verschillende kunstuitingen vertegenwoordigd zijn: poëzie, schilderkunst, muziek, beeldhouwkunst. Want het is zó belangrijk dat acteurs ook andere kunstdisciplines begrijpen. Veel acteurs vinden dat allemaal niet zo boeiend. Alle kunstvormen zijn op een zekere, vreemde manier met elkaar verbonden, dus hoe meer je daarvan ziet en opsteekt, hoe beter je zélf als kunstenaar wordt."

Niet alleen horror en erotiek

Al worden in de BUT-soep nog steeds behoorlijk wat lepels horror en aardig wat scheutjes erotiek gedaan, ook worden er (heel) andere smaakmakers aan toegevoegd. Schonewille: "Het BUT Film Festival is méér danguts & goreentits & ass. Een perfect voorbeeld daarvan is de Italiaanse filmNext Door Neighbours. [Hierin beeldt een geesteszieke man zich in dat er bij zijn buren vreemde dingen gebeuren, waarna hij op onderzoek gaat – TvR.] Dat is een hele lieve film eigenlijk."

Inderdaad was er meer onder de BUT-zon is dan hele hordes zombies zouden bevroeden. Je kon er bijvoorbeeld terecht voor inktzwarte komedies (Mon Ami,Matt’s Chance), blaxploitation (Blacula,Dynamite Brothers) en sf (Zombies from Outer Space,A Taste of Kiss,Taeter City). Maar ook voor moeilijk in een hokje te plaatsen, maar daardoor vaak juist buitengewoon BUT-waardige films (Deep in My Mind,Visceral,Zero Killed).

Opener van het festival was de Australische filmThe 25th Reichvan Stephen Amis. Deze film verhaalt van de wederwaardigheden van vijf militairen die niet alleen tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar ook in de verre toekomst de strijd aanbinden met de Duitsers. Hoewel het basisidee van deze film ontegenzeggelijk interessant is, hebben de makers het onvoldoende uitgewerkt, met als gevolg dat helaas niet elke scène weet te beklijven.

Aanzienlijk pakkender was de sluitingsfilm,Road to Hell. Hierin wordt het verhaal van een verzande vaderdochterrelatie verpakt in het cellofaan van een road movie annex concertfilm! Al is hier het grootste manco dat de acteerkwaliteiten niet bepaald duizelingwekkend hoog zijn, de tentoongespreide originaliteit, verrassende wendingen en – onbedoelde? – humor compenseren dit ruimschoots.

BUT Awards

Dit jaar ging de BUT Award voor beste langspeelfilm naar de Duitse productieZombies from Outer Spacevan Martin Faltermeier. In deze amusante, met een fijnzinnig gevoel voor humor gemaakte sf-/horror-/heimatfilm moeten mensen in Beieren het in de jaren ’50 opnemen tegen uit de dood herrezen… buitenaardse wezens! De BUT Award voor beste korte film werd toegekend aanThe Meaning of Robots, een minidocumentaire over een man en zijn ‘robots’. De beste film van studenten van de Bredase kunstacademie St. Joost werd het met veel creativiteit en enthousiasme gemaakte filmpjeStuffed!

Voor het derde jaar op rij werd de Groundbreaker Award vergeven. Deze prijs voor filmmakers wier invloed op de undergroundfilm en/of -kunst als niet gering wordt aangemerkt, viel ditmaal ten deel aan Albert Pyun. In een videoboodschap bedankte hij de organisatoren hartelijk voor deze onderscheiding en gaf hij te kennen, het te betreuren dat hij er in Breda niet bij kon zijn. De prijs werd namens hem in ontvangst genomen door Debbie Rochon, die met hem heeft samengewerkt. Dat deed zij met een mooie, eerbiedvolle en voor een paar kippenvelmomentjes zorgende speech. Ook Rochon zelf werd in het zonnetje gezet. Zij ontving de Exult Fan Appreciation Award, een fraai portret en profil, gemaakt door Herman van de Broek.

Tot slot

Al was het continu terrasjesweer (die stortbui op de late slotavond even buiten beschouwing gelaten), de bezoekersopkomst leed daar geenszins onder. De organisatoren konden derhalve, ook dankzij de door hen geroemde hoge kwaliteit van de films en de als vanouds puike sfeer, met volle tevredenheid terugblikken op deze jongste editie van het festival. Wat het BUTFF volgend jaar ook mag brengen, één ding is zeker: kleurloos zal het niet zijn.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zie voor meer informatie www.butff.nl.

Ton van Rooij